& A©µº Cµ. ]Á¼[P® bõ£Põºzu¨ ÷£¸øµ
C»[øP ÁõÌ C¢v¯ Á®\õÁÈz uªÇºPÒ AøÚÁ¸® CßÖ C»[øP¨ ¤µáõ E›ø© ö£ØÖ C¢|õmiß ÷u]¯ Aµ]¯¼À •ØÓõP Cøn¢xÂmh ¤ßÚ¸®Th ]» Â\© \UvPÒ AÁºPÒ C¢|õmkUS›¯ÁºPÒ AÀ»öÁßÖ® AÁºPøÍ C¢v¯õÄUS Aݨ¤Âh ÷Áskö©ßÖ® TÔ Á¸QßÓÚº. C¨÷£õx®Th Cøn¯zuÍzvÀ Cx öuõhº£õÚ ÂÁõuzøu ]»º •kUQÂmkÒÍÚº Gߣøu |õ® PÁÚzvÀ GkzxUöPõÒÍ ÷Ásk®.
CÆÁõÖ Asø©°À öPõÊ®¦z uªÌa\[P ©sh£zvÀ Ch®ö£ØÓ A©µº Cµõ. ]Á¼[P® £v÷ÚõµõÁx bõ£Põºzu ÷£¸øµ {PÌzx® ÷£õx P»õ{v G®. P÷n\‰ºzv öu›Âzuõº. C¢{PÌÄ G®. Áõ©÷uÁß uø»ø©°À Ch®ö£ØÓxhß ]Ó¨¦øµø¯ ÷£µõ]›¯º ÷\õ. \¢vµ÷\Pµß {PÌzvÚõº. ©ØÖ® øu. uÚµõä, ^. |ÁµzÚ BQ÷¯õ¸® Eøµ {PÌzvÚº.
P»õ{v P÷n\‰ºzv°ß Eøµ°À C¸¢x ]» £SvPÒ R÷Ç uµ¨£kQßÓÚ.
19B® ¡ØÓõsiß ö£¸¢÷uõmha ö\´øP Bµ®¤UP¨£mh÷£õx C»[øP°À {µ¢uµ©õPU Si÷¯Ö® ÷|õUQÀ C¢v¯z öuõÈ»õͺPÒ ÁµÂÀø» GÚU Ps÷hõ®. GÛÝ® ÷u°ø»a ö\´øP Bµ®¤UP¨£mh ¤ß {µ¢uµ©õPU Si÷¯Ó ÷Ási¯ J¸ {ø» HØ£mhx. Ch®ö£¯º¢u öuõÈ»õͺ £»º ÷uõmh[PøÍ u©x {µ¢uµ ÁvÂh[PÍõP ©õØÔU öPõÒÍ Â¸®¤Úº.
1860CÀ HØ£mh "öPõ»µõ' ÷|õ´ ö£¸¢÷uõmh Fȯ {µ®£¼À Pkø©¯õÚ £õv¨¦PøÍ HØ£kzu÷Á AUPõ»zvÀ Medical Wants and Disease Ordinance GßÝ® \mh® öPõsk Áµ¨£mhx _Põuõµ ÷\øÁ¨ £o¨£õ͸US AvP AvPõµ[PøÍ ÁÇ[Q¯x. Cuß Põµn©õP öuõÈ»õͺ Si°¸¨¦UPÎß £µ¨£ÍÄ, Ch Aø©Ä, Ãhø©UP¨ £¯ß£kzu¨£mh ö£õ¸ÒPÒ ©ØÖ® Ai¨£øh PÈÁPØÓÀ _Põuõµ Á\vPÒ öuõhº£õÚ AÔÄÖzuÀPÒ ÁÇ[P¨£mk SÔzu J¸ uµzøu¨ ÷£n •¯Ø]UP¨£mhx. GÚ÷Á \P» öuõÈ»õͺ Si°¸¨¦PЮ {¯© •øÓ°»ø©¢u "ø»ß' AøÓPøÍU öPõshøÁ¯õP Aø©UP¨£mhÚ.
ö£¸¢÷uõmh[PÒ ÷u]¯ ©¯©õUP¨£mh ¤ßÚºJanatha Estate Development Board (JEDB) ©ØÖ® Sri Lanka State Plantation Corporation (SLSPC) Gß£Ú öuõÈ»õÍ›ß Ãmk Á\v ©ØÖ® _Põuõµ Âh¯[PÒ •u¼¯ |»ß¦› Âh¯[PøÍ PÁÛUP Social Development Division (SDD) GßÝ® Aø©¨¤øÚ E¸ÁõUQÚ. GÆÁõÓõ°Ý® ¤ßÚº ö£¸¢÷uõmh[PÒ uÛ¯õº ©¯©õUP¨£h Bµ®¤UP¨£mhøuz öuõhº¢x The Plantation Housing and Social Welfare Trust (PHSWT)E¸ÁõUP¨£mk ö\¯Ø£h Bµ®¤zux. ¤µõ¢v¯ ö£¸¢÷uõmhU P®£ÛPÒ ©ØÖ® Aµ\õ[P öuõÈØ\[P[PÎß Eu²hß öuõÈ»õÍ›ß |»ß ÷£q® |hÁiUøP°À CÆÁø©¨¦ Dk£mhx.
ö£¸¢÷uõmh[PÎß ÁõÌUøP {ø»ø©¯õÚx HøÚ¯ xøÓPÐhß J¨¤k®÷£õx ªPÄ® ¤ßu[Q¯uõS®. ö£õ¸zu©õÚ _Põuõµ©õÚ PÈÁPØÓÀ Á\vPÒ ©ØÖ® ªß\õµ Á\vPÒ GߣÚÄ® SøÓÁõP÷Á EÒÍÚ. Bµ®£ Põ» J¸ AøÓ öPõsh CµõqÁ £õo°À (Barrack Type) Aø©¢u Si°¸¨¦UPÒ CßÝ® £µÁ»õPU (_©õº 70% & 80%) Põn¨£kQßÓÚ.
GÆÁõÓõ°Ý® 2000B® u\õ¨uzvÀ öuõÈ»õͺPÐUS {µ¢uµ©õÚ uÛU Si°¸¨¦UPøͲ® Tmk Ãmkz vmh[PøͲ® E¸ÁõUP •¯Ø]PÒ ÷©ØöPõÒͨ£mk ]» ¤µ÷u\[PÎÀ |øh•øÓ¨£kzu¨£mk Á¸QßÓÚ. GÛÝ® Czvmhzvß •ß÷ÚØÓ® ªP ©¢u©õP÷Á EÒÍuõP SÔ¨¤h¨£kQÓx.
C÷u÷ÁøÍ ö£¸¢÷uõmh[PøÍa `ÇÄÒÍ PõoPÒ xshõh¨£mk ©µUPÔa ö\´øPUPõP ö£¸®£õßø© ©UPÐUS ÁÇ[P¨£mkÒÍÚ. SÔ¨£õP öÁ¼©h, ~Áöµ¼¯õ, P¢u¨£øÍ, µõPø» ÷£õßÓ £SvPÎÀ CuøÚ ªPz öuÎÁõP AÁuõÛUP •iQÓx. öuõÈ»õͺ Si°¸¨¦PÒ AÈÁøh²® {ø»°À EÒÍøu²® `ÇÄÒÍ £SvPξÒÍ uÛ¯õº Si°¸¨¦UPÒ uµ©õÚ Si°¸¨¦UPÍõPÄ® EÒÍøu²® A¨ £SvPÐUThõP £¯n® ö\´²® GÁµõ¾® C»SÁõP AÁuõÛUP •i²®.
AmhÁøn
Si°¯À {ø»ø©PÒöuõøP \uÃu®
öuõÈ»õÍ›ß ö©õzu GsoUøP 265,000
Áv²® öuõÈ»õͺPÒ223,000 84%
Áv²® ÁmkzxøÓ GsoUøP 186,000
Áv²® ö©õzu SizöuõøP 777,000
CøÍbº SizöuõøP169,000 21.8%
]ÖÁº SizöuõøP241,000 31.1%
ÁõÌUøPz uµ®
»¯ß AøÓPÎÀ ÁõÊ® ÃmkzxøÓ 139,00075%
uPµUTøµ ÃkPÎÀ ÁõÊ® ÃmkzxøÓ130,200 70%
©»\»Th Á\v²ÒÍ ÃmkzxøÓ 130,200 70%
ªß\õµ Á\v²øh¯ ÃmkzxøÓ 22,320 12%
PÀÂ ©ØÖ® _Põuõµ®20.2%
|õÍõ¢u P÷»õ› EmöPõÒÍÀ 2674
Cøh{ø» ©ØÖ® AuØS ÷©Ø£mh PÀ 12.7%
5&14 Á¯xUQøh°À £õh\õø» ö\À»õ÷uõº21,216
Source : Project Preparatory Technical Assistance Final Reports, December 2001, ADB
÷©Ø£i AmhÁøn ö£¸¢÷uõmh öuõÈ»õͺPÎß ÁõÌUøPz uµ® SÔzu ÷©»vP uPÁÀPøÍz u¸QÓx. Cz uµÄPμ¸¢x öuõÈ»õͺ Si°¸¨¦PÎß ußø©°À ©õØÓ® HØ£h ÷Ási¯ ÷uøÁ EÒÍøu Enµ»õ®. A÷u÷ÁøÍ CøÍbº SizöuõøP²® ]ÖÁº SizöuõøP²® ö£¸¢÷uõmhU SizöuõøP°À Po\©õÚ öuõøP°ÚµõP EÒÍøu AÁuõÛUP»õ®.
GÆÁõÓõ°Ý® Cøh{ø»U PÀ ©ØÖ® AuØP¨£õÀ ö\ßÖÒÍ SizöuõøP°ß \uÃu® 20.2% ©mk÷©¯õS®. ]Ö Á¯v÷»÷¯ öuõÈÀ Áõ´¨¦PøÍ |õia ö\ÀQßÓø© Cøh{ø»U PÀÂø¯¨ ö£ÖÁuØS Sk®£ `ÇÀ JzxøÇUPõø© ©ØÖ® AuØS›¯ £õh\õø»PÒ öÁS öuõø»ÂÀ Aø©¢xÒÍø©, ÁõÊ® `ÇÀ £i¨£uØS HØÓuõP CÀ»õø©, \© Á¯xøh¯ ]ÖÁº, CøÍbº öÁΰhz öuõÈÀPÎÀ (SÔ¨£õP öPõÊ®¦, Psi ÷£õßÓ |Pº¨¦Ó[PÎÀ) Dk£mk £n«mkÁuÚõÀ HØ£mh ö\´x PõmhÀ ÂøÍÄ (Demonstration Imapact) Gß£Ú CuØS›¯ Põµn[PÍõS®.
©Ö¦Ó® PÀ PØÓ CøÍbºPÒ ö£¸¢÷uõmh ÷Áø»PÎÀ Dk£kÁøuz uºUQßÓÚº. A÷u÷£õ» AÁºPÎß ö£Ø÷Óõ¸® ÷uõmh ÷Áø»PÎÀ u©x ¤ÒøÍPÒ Dk£kÁøu ¸®¦ÁvÀø». ö£¸¢÷uõmh ÷Áø» öuõhº£õÚ \‰P ©÷Úõ£õÁ® SÔ¨£õP HøÚ¯ \‰PzuÁºPÒ ©zv°À ªPÄ® ÷©õ\©õÚuõP EÒÍx. \‰P A¢uìx öuõhº¤À Cx •UQ¯ uõUPzøu HØ£kzxQÓx. GÚ÷Á G¢u J¸ PÀ PØÓ ©ø»¯P CøÍbÝ® uÚx §ºÃP® £ØÔ÷¯õ ÁõÌÂh {ø»PÒ £ØÔ÷¯õ TÓ Â¸®¦ÁvÀø».
CÆÁøP°À _©õº 169,500 ÷£º ÷uõmh[Pμ¸¢x öÁÎ÷¯Ô ÷ÁÔh[PÎÀ \‰P A¢uìx ªUP öuõÈÀPÎÀ Dk£h ¸®¦QßÓÚº. Cx GvºPõ»zvÀ ö£¸¢÷uõmhzxøÓ°À _¯©õP ÷Áø»¯ØÔ¸¨÷£õ›ß GsoUøP AvP›¨¤ØS® ö£¸¢÷uõmh Fȯº £ØÓõUSøÓUS® Cmka ö\À»»õ®.
BÚõÀ ö£¸¢÷uõmh[PÐUS öÁΰÀ öuõÈÀ Áõ´¨¦UPøÍ ö£ØÖUöPõÒÁx CµshõÁx ]Ó¢u öu›ÁõP EÒÍx (Second Best Option). HöÚÛÀ ö£¸¢÷uõmh ÷Áø»Áõ´¨¦ öuõÈØ£õxPõ¨¦, Ãmk Á\v ©ØÖ® ÷ÁÖ Á\vPøͲ® Az÷uõk ]÷|P§º©õÚ, £ÇUP©õÚ `Çø»²® ÁÇ[SQÓx. CøÁ ö£¸¢÷uõmh[PÐUS öÁΰÀ Qøh¨£x A›x. PÀ PØÓ CøÍbº öÁΰh[PÎÀ öuõÈÀ ö£Óa ö\À¾® ÷£õx AÁºPÍx ¤ßÚo Põµn©õP ]Ó¢u öuõÈÀ Áõ´¨¦UPøͨ ö£Ó •i¯õxÒÍx. AÁºPÒ ÷íõmhÀ ]¨£¢vPÍõPÄ® ¦øhøÁ ÁºzuP {ø»¯a ]¨£¢vPÍõPÄ® Ãmk¨ £o¯õͺPÍõPÄ® Eh¾øǨø£ ÁÇ[S® öuõÈ»õͺPÍõPÄ÷© Põn¨£kQßÓÚº. CÆÁõÓõÚ öuõÈÀPÎÀ Dk£kÁuß ‰»® \‰P ÷©À ÷|õUQ¯ Aø\ÄUPõÚ Áõ´¨¦PЮ yskuÀPЮ ªPU SøÓÁõP÷Á C¸US®.
GvºPõ»® : ]» AÁuõÛ¨¦PЮ B÷»õ\øÚPЮ
ö£¸¢÷uõmhz öuõÈÀ öuõhº£õPU Põn¨£k® ¤µuõÚ ¤µa]øÚ ¯õöuÛÀ AzöuõÈÀ £ØÔ¯ \‰P A[RPõµzøu¨ ö£ÖÁuõS®. ö£¸¢ ÷uõmh[PÎß ÷Áø» {ø»ø©PЮ ÷©õ\©õÚ _Põuõµ ©ØÖ® PÀ Á\vPÒ ©ØÖ® ªP CÖUP©õÚ ÷©¼¸¢x RÇõÚ •Põø©zxÁ •øÓø©²® CzuøP¯ ©Ú¨÷£õUQØSU Põµn©õS®. ö£¸®£õßø©a \‰Pzøu¨ ö£õÖzuÁøµ ö£¸¢÷uõmhz öuõÈ»õͺ \‰Pzøu C»[øP°ß •UQ¯©õÚ÷uõº \‰P ¤›ÁõP÷Áõ ö£õ¸ÍõuõµzvØS¨ £[PΨ¦a ö\´²® •UQ¯©õÚ÷uõº ¤›ÁõP÷Áõ HØÖU öPõsk A[RP›US® ©Ú¨£USÁ® CßÝ® HØ£hÂÀø». AÁºPÒ C¢|õmkUS›¯ÁºPÒ Gߣøu HØÖUöPõÒÁvÀ Aµ]¯ÀÁõvPÒ Th EÒöÍõßÖ øÁzx ¦Óö©õßÖ ÷£_® ÷£õUQøÚ÷¯ PõmkQßÓÚº. ]» Á¸h[PÐUS •ß Aµ\õ[Pzxhß ö£¸¢÷uõmh \‰Pzøua ÷\º¢u ]» •UQ¯ìuºPÒ |hzv¯ P»¢xøµ¯õhö»õßÔß÷£õx Aµ\õ[Pzvß AvPõµªUP Aø©a\öµõ¸Áº "Para Demalo, Get Out" GÚU TÔ¯øu²® (Makenthiran 2008 : 14) A÷u ÷£õ» •ßÚõÒ ¤µv Aø©a\öµõ¸Áº ©ø»¯P ©UPÒ öuõhº£õP TÔ¯ P¸zxUPøͲ® {øÚÂØ öPõÒÐuÀ ö£õ¸zu®. Cx ö£¸®£õßø©°Ú Aµ]¯ÀÁõvPÎß EÒ ©ÚUQhUøPø¯ ¦»¨£kzxÁuõP EÒÍx.
1980PÎÀ ©ø»¯PU Pm]PÒ Aµ\õ[Pzøu öu›Ä ö\´²® Pm]PÍõP(King Makers) C¸¢uuõP EÖzu¾hß ÷|õUP¨£mhx. öuõsh©õß AÁºPÎß uø»ø©zxÁzxhÚõÚ C»[øPz öuõÈ»õͺ Põ[Qµì ¤ßÚº •ì¼® Põ[Qµì King MakersBP C¸¢ux Esø©÷¯. á¯ÁºuÚ AÔ•P¨£kzv¯ Aµ]¯À Aø©¨¤ß Põµn©õP ]Ö£õßø©U Pm]PÎß ÷uøÁ ¤ßÁ¢u Põ»¨£SvPÎÀ Aµ\ø©US® Pm]PÐUS® ÷uøÁ¯õÚuõP C¸¢ux.
CuøÚ¨ £¯ß£kzvU öPõsh ¤µuõÚ ©ø»¯P Pm]PÒ Aµ\õ[Pzxhß Cøn¢x ö\¯Ø£kÁuß ‰»® ö£¸¢÷uõmhz öuõÈ»õͺPÐUS |ßø©PøÍ & Si²›ø©, \®£Í®, PÀÂ, _Põuõµ® ÷£õßÓ Âh¯[PÎÀ ö£ØÖU öPõkzxÒÍøu GÁ¸® SøÓzx ©v¨¤h •i¯õx. GÛÝ® Aµ]¯À £»zøu¨ £¯ß£kzv ©ø»¯P ©UPÎß {ø»ø©PøÍ ÷©®£kzu Cøu ÂhU Tku»õÚ £[PΨø£a ö\´v¸UP»õ® GÚ Â©º]UP¨£kQÓx.
GÆÁõÓõ°Ý® CßøÓ¯ `Ì{ø»°À King MakersGÁ-¸-ªÀø». ©õ-ÓõP ]Ö-£õß-ø©U Pm-]-PÒ ¯õ-Ä® Põ-ø»a _Ø-Ö® |õ´U-Sm-i-P-Îß {ø»U-Sz uÒͨ-£m-kÒÍ-ø©-²® öu-Î-Áõ-Pz öu›-Q-Ó-x. Âk-u-ø»¨ ¦¼-P-Îß Cµõ-qÁ Ÿv-°-»õÚ ÷uõÀ-Â, -G-vºU-Pm-]-P-Îß £»-Ã-Ú®, -A-µ-]-¯À Sz-x-öÁm-k-PÒ, -Pm-]z uõ-ÁÀ-PÒ ÷£õß-ÓøÁ Põ-µ-n-©õP AÖ-v¨ ö£-¸®-£õß-ø©-²-hß Ti-¯ Aµ-]-¯Ø-£-»® Bm-]-¯õÍ-¸US Esk. GÚ÷Á ]Ö-£õß-ø©U Pm-]-P-Îß u¯-ÂÀ u[-Q-°-¸UP ÷Ás-i¯ AÁ-]-¯® Qøh-¯õx. Cx-÷Á1980 & 2007 Áøµ-°À öuß-Û-»[øP Aµ-\õ[-P[-PÒ Gvº-÷|õU-Q¯ •U-Q¯ ¤µa-]-øÚ-¯õP C¸¢-ux. ]Ö-£õß-ø©U Pm-]-P-Îß u¯-ÂßÔ Bm-]-¯-ø©¨-£÷u ¸®-£z-uUP Jß-ÓõP C¸¢-ux. uØ-÷£õx Cx {øÓ-÷Á-Ô-²ÒÍ-x.
©Ö-¦-Ó® ©ø»-¯-Pz uø»-ø©-P-Îß £»-Ã-Ú® Põ-µ-n-©õP CøÍ-bº \‰-P® |®-¤UøP CÇ¢u {ø»-°À Põ-n¨-£-k-Q-Óx. As-ø©-°À |h¢u ö£õ-xz ÷uº-u-¼À ©ø»-¯-Pz-øua \õ-µõu J¸ ÷Ám-£õͺ ~Á-öµ-¼-¯õ ©õ-Ám-hz-vÀ öÁØ-Ô-±mi £õ-µõ-Ð-©ß-Óz-vØS öu›-Áõ-Q-²ÒÍ-ø©-ø¯-²® C¢ |®-¤U-øP-±-Úz-vß J¸ öÁ-Ψ-£õ-hõ-P÷Á ÷|õU-P¨-£-h-»õ®.
A÷u-÷Á-øÍ Aµ-_-hß Cøn¢x
ö\¯Ø-£-k® ©ø»-¯-PU Pm-]-PÒ A® ©U-P-Îß •ß-÷ÚõU-Q¯ \‰-P Aø\-ÄUS £[-P-ÎUP ÷Ás-i¯ Pm-hõ-¯® EÒÍx. B°-Ý® ÷Põ-›U-øP-PøÍ Á¾-ÁõP •ß-øÁU-PU-T-i¯ `ÇÀ uØ-÷£õ-vÀø». GÚ-÷Á ]ÂÀ \‰P Aø©¨-¦U-PÒ ©ø»-¯-P ©U-P-Îß ÷©®-£õk SÔzx PÁ-Ú® ö\¾zu ÷Ás-i¯ Pm-hõ¯ ÷uøÁ EÒÍx. ©U-P-Îß Ai¨-£-øhz ÷uøÁ-PÒ PÀ-Â, -_-Põ-uõ-µ®, -öuõ-ÈØ-£-°Ø] öuõ-hº-£õÚ uP-ÁÀ-PøÍz vµmi vm-h[-PøÍ ÁSUP ÷Ás-i¯ ÷uøÁ-²ÒÍx. SÔ¨-£õP ©ø»-¯P ö£¸¢-÷uõm-hz öuõ-È-»õͺ-PÒ öuõ-hº-£õÚ ¦Ò-Î-Â-£-µ[-PÒ KµÍ-ÄUS Qøh¨-¤-Ý® CØ-øÓ¨-£-kz-u¨-£mh ¦Ò-Î-Â-Á-µz uµ-Ä-PÒ CÀ-ø».
SÔ¨-£õP ©ø»-¯-P¨ ¤µ-÷u-\[-P-Î-¼-¸¢x E¯º-PÀ PØ-Ó-Áº-PÒ ©Ø-Ö® Aµ-\ ÷\øÁ-PÒ, -u-Û-¯õº xøÓ Gß-£-ÁØ-ÔÀ £u-Â-{-ø» öuõ-ÈÀ Áõ´¨-¦-P-ÎÀ EÒÍ-Áº-PÒ SÔzu £-µ[-PÒ ©Ø-Ö® ö£¸¢-÷uõm-h¨ £S-v-P-ÐUS öÁ-Î-°À öuõ-ÈÀ Áõ´¨-¤À Dk-£m-kÒ÷Íõº £Ø-Ô¯ £-µ[-PÒ EÒ-Îmh Ai¨-£-øhz uµ-Ä-P-Îß £Ø-ÓõU-SøÓ ©ø»-¯-P¨ ö£¸¢-÷uõm-hz xøÓa \‰-P® £Ø-Ô¯ B´-Ä-PøÍa ö\´-Á-vÀ ö£¸¢-u-øh-¯õP EÒÍ-x.
©Ö-¦-Ó® ©ø»-¯-P \‰-P-©õ-Úx \‰-P A[-R-Põ-µ® öuõ-hº-¤À Kµ[-Pm-h¨-£mh \‰-P-©õ-P-Ä® Aµ-]-¯À ©Ø-Ö® CÚ Ÿv-¯õÚ ÷©õ-uÀ-P-Îß ÷£õx "A-i-Áõ[-S®' \‰-P-©õ-P-Ä® EÒÍx. ö£¸®-£õß-ø©-¯õP uªÌ ÷£_® ©U-PøÍU öPõs-kÒÍ ö£¸¢-÷uõm-hz xøÓ-ø¯U øP¯õ-Ю Aø©a_ A¨ ö£¸¢-÷uõm-h¨ £S-v-P-øÍa ÷\º¢u Aµ-]-¯À-Áõv-P-Îß øPP-Î-»ßÔ ö£¸®-£õß-ø©-°Ú Aµ-]-¯À-Áõ-v-P-Îß øPP-ÎÀ EÒÍø© ©ø»-¯P ©U-P-Îß \‰-P, -ö£õ-¸Íõ-uõ-µ, -A-µ-]-¯À ö\À-ö|-Ô-PÒ Gz-v-ø\-°À |P-¸® Gß-£-øu¨ ¦›¢x öPõÒͨ ÷£õ--x-©õ-Ú-uõ-S®. CÆ-Áõ-Óõ-Ú-öuõ¸ ¤ß-¦-»z-vÀ ©ø»-¯-P Aµ-]-¯À-Áõ-v-PÒ, -PÀ-Âa \‰-Pz-v-Úº, ]ÂÀ Aø©¨-¦-PÒ, -C-øÍ-bº \•-uõ-¯® Gß-£Ú GÆ-ÁõÖ C¯[-P¨ ÷£õ-Qß-ÓÚ. \‰-P •ß-÷ÚØ-Óz-vØS GÆ-ÁõÖ £[-P-ÎU-P¨ ÷£õ-Qß-ÓÚ Gß-£÷u G©US •ß-ÝÒÍ ÂÚõ-Áõ-S®.
Ph¢u Põ-»[-Pøͨ ÷£õ-»÷Á CÛ-÷©-¾® ö£¸¢-÷uõmh öuõ-È-»õÍ-›-ÚõÀ ¤µ-v-{-vz-x-Á¨-£-kz-x® Aµ-]-¯À-Áõ-v-PÒ •µs-£õmk Aµ-]-¯ø» ÷©Ø-öPõÒÍ •i-¯õx. CßøÓ¯ `Ç-¼À Ax GÆ-Â-uz-v-¾® \õz-v-¯-ªÀø» Gß-£-x-hß Au-ÚõÀ ©ø»-¯P \‰-Pz-v-Ú-¸US GÆ-Âu |ß-ø©-P-Ю HØ-£-h¨ ÷£õ-Á-vÀø». A÷u-÷Á-øÍ ©ø»-¯-P Aµ-]-¯À-Áõ-v-PÒ u©-x _¯-|-» Aµ-]-¯-ø»U øPÂmk |õ® ¤µ-v-{-vz-x-Á¨-£-kz-x® ©U-P-Îß ÷©®-£õm-kU-PõP Tk-u-»õÚ £[-P-Ψ-ø£a ö\´¯ •ß-Áµ ÷Ás-k®. \õz-v-¯-©õÚ GÀ-»õa \¢-uº¨-£[-P-Î-¾® QøhU-S® Áõ´¨-¦U-PøÍ ©ø»-¯-P ©U-P-ÐUS |ßø© u¸® ÁøP-°À £¯ß-£-kzu ÷Ás-k®.
©ø»-¯P ¦z-v-ã-Â-PÒ, -A-v-Põµ ÁºU-Pz-v-Úº, -•-¯Ø-]-¯õͺP-øÍ J¸[-Q-ønzu {¦-nº-PÒ \ø£-ö¯õßÖ E¸-ÁõU-P¨-£h ÷Ás-k®. ÷£µ® ÷£\À-P-Îß-÷£õx C¢ {¦-nº SÊ-Âß ö£õ-¸z-u-©õÚ A[-Pz-u-Áº-P-Îß £[-S-£Ø-ÓÀ C¸UP ÷Ás-k®. {¦-nº-SÊ ©ø»-¯P ©U-P-Îß ÷uøÁ-PÒ, -•ß-÷ÚØ-Ó® Gß-£-ÁØ-ÔØ-PõÚ ]¢-uøÚ ©Ø-Ö® ÷£›-Ú {ø»-°-»õÚ \õz-v-¯-©õÚ vm-h[-PøÍ ÁSUP ÷Ás-k®. Cz vm-h[-P-Î-øh÷¯ J¸[-Q-øn¨-¦® öuõ-hº-£õ-h-¾® C¸UP ÷Ás-k®. Aµ-]-¯À-Áõ-v-PÒ Cz vm-h[-P-ÐUS AÁ-]-¯-©õÚ £õ-µõ-Ð-©ßÓ A[-R-Põ-µz-øu-²® \mh Á¾-Â-øÚ-²® ö£Ø-ÖU öPõ-k¨-£-Áº-PÍõ-Pa ö\¯Ø-£h ÷Ás-k®. ©ø»-¯-P¨ ö£¸¢-÷uõmh ©U-PÎß \‰P ¸z-v, -A[-R-Põ-µ®, -¤-µ-v-{-vz-x-Á®, -S-µÀ Gʨ-¦® ußø© Gß-£-ÁØøÓ ÷©®-£-kz-x-Á÷u GÀ-»õ-µ-x® •U-Q¯ SÔU-÷PõÍõP C¸UP ÷Ás-k®.
ö£¸¢-÷uõmh ©m-hz-vÀ ÂȨ-¦-nº-ÄU SÊU-PÒ, -÷©®-£õm-kU SÊU-PÒ BQ-¯-øÁ Aø©U-P¨-£h ÷Ás-k®. EÒѺ Põ--ÁÀ-x-øÓ-°ß AÝ-\-µ-øn CuØ-S¨ ö£Ó¨-£h ÷Ás-k®. HØ-P-Ú÷Á C¸-UQßÓ Aø©¨-¦-PÒ Á¾¨-£-kz-u¨-£h ÷Ás-k®. ö£¸¢-÷uõm-hz öuõ-È-»õͺ-P-Îß Ai¨-£øh ÁõÌUøP •uÀ Aµ-]-¯À A¤-»õ-øå-PÒ Áøµ-°-»õÚ •øÓ-¯õÚ vm-h-ª-h-ö»õß-Ö® uõ-£Ú Ÿv-¯õÚ Pm-h-ø©¨-ö£õß-Ö® E¸-ÁõU-P¨-£mk Aµ-]-¯À AÝ-\-µ-øn-²-hß |øh-•-øÓ¨-£-kz-u¨-£h ÷Ás-k®.
CÆ-Áõ-Óõ-Ú-öuõ¸ Pm-h-ø©¨¦ ©õØ-Ó® HØ-£-hõ-Âm-hõÀ Aµ-]-¯À, -\-‰-P, -ö£õ-¸Íõ-uõµ Ÿv-¯õÚ •ß-÷ÚõU-Q¯ Aø\-Ä ©¢-u-©õ-Á-x-hß \‰-Pz-x-hß öuõ-hº-£ØÓ GÁ-¸® u©-x Aµ-]-¯-Ø ¤µ-÷Á-\z-vØ-PõÚ C»-Á-\ Kk £õ-øu-¯õP (Launching Pad)©ø»-¯-P \‰-Pz-øu¨ £¯ß-£-kz-x® {ø» uºU-P •i-¯õ-u-uõ-Q-Â-k®.
& Cµõ. \h-÷Põ-£ß